OEM เข้ามาทลายกำแพง การขยายตลาดให้กับ SMEs ได้อย่างไร

หลายสิ่งหลายอย่างที่เคยเป็นข้อจำกัดในการทำธุรกิจ โดยเฉพาะกับการมองหาโอกาสใหม่ๆ ทางการตลาดในการก้าวข้ามจากพื้นที่เดิมๆ ที่เคยทำอยู่ ซึ่งดูเหมือนจะยาก หรือต้องใช้เงินทุนจำนวนมาก กำลังถูกทำลายข้อจำกัดลงด้วยการ มอบหน้าที่การผลิตให้กับโรงงานที่รับจ้างผลิต โดยไม่ต้องเสียเวลาไปลงทุนด้านการผลิต ทำให้มีเวลาในการทำตลาดได้อย่างเต็มที่

การเข้าตลาดใหม่ๆ ในรูปแบบนี้ กำลังเป็นแนวทางที่หลายๆ แบรนด์หรือบริษัทนิยมทำ โดยมีโรงงานที่ทำหน้าที่ OEM ให้ ซึ่ง “OEM” ย่อมาจาก Original Equipment Manufacturer หมายถึงการรับจ้างผลิตสินค้าให้กับแบรนด์ต่าง ๆ ตามแบบที่ลูกค้ากำหนด มักจะเป็นโรงงานเปิดใหม่ ๆ หรือโรงงานที่ไม่เน้นการสร้างแบรนด์ของตังเอง และโรงงานที่ไม่มีความชำนาญในการออกแบบผลิตภัณฑ์ แต่บางครั้งก็มีข้อยกเว้น ตรงที่ผู้รับจ้างผลิตบางราย เป็นผู้เชี่ยวชาญในเรื่องนี้ เพราะทำมานาน

ข้อจำกัดที่ถูกทลายลงนี้ ทำให้ผู้ประกอบการหรือแบรนด์สินค้า สามารถหันไปโฟกัสในเรื่องของการตลาดและการสร้างแบรนด์ได้อย่างเต็มที่โดยไม่ต้องมาพะวงกับเรื่องของการผลิต โดยมีหลายแบรนด์ที่นิยมขยายตลาดในรูปแบบที่ว่านี้ เหมือนกับที่ครั้งหนึ่ง “เถ้าแก่น้อย” พยายามที่จะขยายฐานธุรกิจเข้าไปสู่ตลาดโยเกิร์ตที่ผสมเวย์โปรตีนด้วยการออกแบรนด์ My Whey เพื่อเล่นกับกระแสของคนที่ออกกำลังกาย และต้องการเสริมสร้างกล้ามเนื้อ ในครั้งนั้น เถ้าแก่น้อยเลือกใช้วิธีการจ้างโรงงานที่ผลิตสินค้าแดรี่โปรดักท์เป็นคนผลิตให้ โดยพัฒนาสูตรขึ้นมาเอง แต่นำเข้าวัตถุดิบจากต่างประเทศ พร้อมกับเลือกวิธีการขายผ่านช่องทางออนไลน์ 

ส่วนที่เป็นกรณีศึกษาที่น่าสนใจก็คือ การเข้าตลาดของลูกอมเพลย์มอร์ของ SMEs อย่างบริษัท  เอเวอร์มอร์ จำกัด ซึ่งประสบความสำเร็จเป็นอย่างดีในช่องทางขายผ่านร้านเซเว่น อีเลฟเว่น ลูกอมแบรนด์นี้ เลือกวางตัวสินค้าด้วยแนวคิดที่แตกต่างจากลูกอมแบรนด์ยักษ์ใหญ่ทั้งหลายในตลาด นั่นคือ การสร้างตลาด ด้วยจินตนาการ และความสนุก ตามชื่อของแบรนด์ ซึ่งหมายถึงความสนุกที่มากกว่า 

การเข้ามาของเพลย์มอร์ถือเป็นการสร้างดีมานด์ให้กับผู้บริโภคในตลาดลูกอม ซึ่งเดิมตลาดจะเน้นเรื่องฟังก์ชั่นเป็นหลัก โดยผลิตภัณฑ์ตัวแรกที่ออกมา คือขนมประเภทกัมมี่ (Gummy) ในรูปแบบ 3 มิติ เรียกว่าเป็นครั้งแรกในโลกก็ว่าได้ที่มีผลิตภัณฑ์ประเภทนี้ ซึ่งเกิดจากจินตนาการอันไม่สิ้นสุด จากนั้นขนม ลูกอม ในรูปแบบต่างๆ ที่ไม่เคยมีมาก่อน ถูกคิดค้นขึ้นไม่ต่ำกว่า 100 รายการ เช่น ช็อกโกแลตที่มีเมล็ดกาแฟอยู่ข้างใน ลูกอมส้ม ลูกอมแตงโม ลูกอมแบบเทป

ด้วยเหตุผลของการเลือกนำเสนอสินค้าที่มีความหลากหลายเพื่อเติมเต็มความสนุกในการอมลูกอมให้กับลูกค้าทุกวัย ทำให้บริษัท เอเวอร์มอร์ เลือกใช้วิธีการจ้างโรงงานต่างๆ ผลิตสินค้าให้ถึง 15 โรงงาน เพื่อให้ได้ความหลากหลายของสินค้า โดยปัจจุบันมีสินค้าที่วางอยู่ในตลาดมากกว่า 40 รายการเลยทีเดียว

ถือเป็นการทลายข้อจำกัดในการทำตลาดลูกอมที่ไม่ต้องใช้เงินทุนจำนวนมากในการสร้างโรงงาน แต่เลือกใช้วิธีการสร้างโอกาสจากการให้โรงงานที่รับจ้างผลิตเป็นคนผลิตให้ โดยเอเวอร์มอร์ จะเข้าไปควบคุมคุณภาพเพื่อให้ได้ตามคอนเซ็ปต์ที่วางไว้ในแต่ละครั้งที่ออกสินค้าใหม่ 

Nike คืออีกตัวอย่างของเรื่องนี้ เพราะโกลบอลแบรนด์รายนี้มีโมเดลธุรกิจที่ Outsourcing การผลิต และมุ่งสร้างแบรนด์-ทำมาร์เก็ตติ้ง โดย Nike ไม่มีโรงงานผลิตเป็นของตัวเอง วิธีที่ Nike ทำธุรกิจคือการ Outsource การผลิตให้โรงงานในประเทศแถบเอเชีย ซึ่งสามารถผลิตรองเท้าและสินค้าอื่นๆ ในต้นทุนต่ำกว่าการลงทุนด้วยตัวเอง เพราะสามารถย้ายฐานการผลิตได้ไม่ยากในกรณีที่เห็นว่าต้นทุนมีเพิ่มขึ้น 

สิ่งที่ Nike ปฏิบัติทั่วโลกคือ การสร้างแบรนด์และทำมาร์เก็ตติ้ง ภายใต้สโลแกน Just do it ของ Nike ถือเป็นทัศนคติที่เข้าไปอยู่ในใจผู้บริโภคทั่วโลก 

ตรงกับที่ปรมาจารย์ด้านการตลาดอย่าง ฟิลิป คอตเลอร์ เคยเขียนเรื่อง Outsourcing ในหนังสือ Marketing Insights From A to Z ว่า ในปัจจุบันเจ้าของแบรนด์ควร Outsource ทุกอย่างให้หน่วยงานที่สามารถทำได้ดีกว่า และถูกกว่า เพราะสามารถที่จะทำสินค้าในราคาต่ำและผลลัพธ์ที่ดีเนื่องจากมีสเกล และความเชี่ยวชาญที่มากกว่า โดยเจ้าของแบรนด์จะมีข้อดีตรงที่ไม่ต้องลงทุนในการทำโรงงานของตัวเองขึ้นมา เช่นเดียวกับการช่วยลดต้นทุนการผลิต โดยสามารถย้ายฐานการผลิตไปยังประเทศที่มีต้นทุนการผลิตต่ำได้ เจ้าของแบรนด์ไม่จำเป็นต้องมีโรงงานเป็นของตัวเอง ซึ่งทำให้เกิดความคล่องตัวหากต้องเปลี่ยนลักษณะหรือกลยุทธ์ทางธุรกิจ

ขณะที่ข้อดีของโรงงานผู้ผลิตที่รับจ้างผลิตสินค้านั้น ทำให้โรงงานที่รับจ้างผลิต ไม่ต้องลงทุนด้านการวิจัยและออกแบบผลิตภัณฑ์ รวมถึงการออกแบบตราสินค้า  ขณะเดียวกันก็ประหยัดค่าใช้จ่ายในการโฆษณาและประชาสัมพันธ์สินค้า รวมถึงลดความเสี่ยงทางด้านการหาตลาดเอง

แต่สิ่งที่ผู้ประกอบการ SMEs ที่เป็นโรงงานต้องคำนึงถึงก็คือ การเรียนรู้โนว์ ฮาว ในการการผลิตที่ผู้จ้างผลิตแนะนำให้ เช่นเดียวกับความพยายามในการมองหาแนวโน้มของตลาด ตลอดจนความต้องการใหม่ๆ ที่เกิดขึ้นของผู้บริโภค ซึ่งไม่เพียงแค่ตลาดในประเทศเท่านั้น แต่ยังรวมถึงตลาดในระดับภูมิภาค หรือระดับโลก ที่แบรนด์ผู้ว่าจ้างทำตลาดอยู่

สิ่งที่เรียนรู้ได้จากการรับจ้างผลิตเหล่านั้น ในอนาคตจะสามารถนำมาต่อยอดได้ในกรณีที่ต้องการจะก้าวข้ามจากเส้นแบ่งของการเป็นแค่ผู้รับจ้างผลิต มาสู่การเป็นเจ้าของแบรนด์ควบคู่กันไปด้วย 

เพราะการมีแบรนด์ของตัวเอง จะสามารถช่วยสร้างมูลค่าเพิ่ม หรือต่อยอดเข้าไปสู่โอกาสทางธุรกิจใหม่ๆ ได้อีกมหาศาล 

อย่างไรก็ตาม แนวโน้มในเรื่องของการ Outsource การผลิตมาให้กับโรงงานที่รับจ้างผลิต ยังคงมีทิศทางการเติบโตอย่างต่อเนื่อง ซึ่งขึ้นอยู่ที่ว่า จะสามารถควบคุมต้นทุนการผลิตให้ได้ตามที่ผู้จ้างวานต้องการหรือไม่ 

ทั้งนี้ก็เพราะว่า การ Outsource การผลิตเป็นอีกหนึ่งการทำลายข้อจำกัดในการทำตลาดของ SMEs ได้เป็นอย่างดีนั่นเอง.......

บทความแนะนำ

อารมณ์ดินเป็นสตูดิโอด้านงานออกแบบผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาหรือเซรามิกที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ที่เกิดจากความตั้งใจของอรรถเทพ สมัครธัญกิจ ผู้ก่อตั้งที่อยากเห็นธุรกิจเครื่องปั้นดินเผาในจังหวัดลำปางเป็นมากกว่าสินค้าทั่วไป อรรถเทพต้องใช้เวลาพิสูจน์แนวคิดในการสร้างมูลค่าเพิ่มนานกว่า 15 ปี จนปัจจุบันอารมณ์ดินได้กลายมาเป็นสินค้าที่ได้รับการยอมรับทั้งในและต่างประเทศ ความสำเร็จของอารมณ์ดินนั้นอยู่ที่การรักษาสมดุลย์ระหว่าง Pure Art กับ Commercial Art ได้อย่างลงตัว

SME One : อารมณ์ดินเกิดขึ้นมาได้อย่างไร

อรรถเทพ : ผมเรียนจบทางด้านงานออกแบบเซรามิกมาโดยตรง และเริ่มทำอารมณ์ดินจากสตูดิโอเล็กๆ เมื่อปี 2547 จากนั้นมาก็ทำงานเกี่ยวกับดินเผามาตลอด ล้มลุกคลุกคลานมาตั้งแต่เริ่มต้นปี 2547 ผมพยายามเอาแนวความคิดเรื่องเซรามิกมาบวกกับงานอาร์ตที่เรียนมาผสมผสานกัน เพราะผมมองว่าในลำปางมีโรงงานที่ทำเกี่ยวกับเซรามิกเยอะมาก แต่พอเข้าไปดูว่าบริบทในการทำงานเซรามิกของลำปางเป็นอย่างไร ทุกคนล้วนทำเป็นแพทเทิร์นเดียวกันหมดเลย

ผมก็เลยคิดว่า ถ้าเรายังเดินตามเขาทำเหมือนเขาอยู่มันก็คงจะไม่มีอะไรที่ทำให้เราแตกต่างได้ ดังนั้นผมจึงเริ่มใส่ความเป็นอาร์ตและดีไซน์งานที่เป็นสต๊อกของผมขึ้นมา ที่ทำให้แตกต่างจากเซรามิกลำปางทั้งหมด อารมณ์ดินลองผิดลองถูกมาเรื่อยๆ เรามีตัวตนแบบไหนก็ลองใส่ลงไปในงานแต่ละชิ้นของตัวเอง จนมันมาถึงวันหนึ่งที่มันกลายเป็นลายเซ็นของเราแล้ว เราจับทางได้ว่ารูปแบบนี้มันคือตัวตน มันคือลายเซ็นต์ของเรา เริ่มทำแบบนั้นและพัฒนามาตลอดจนถึงวันนี้ 

ตอนปี 2547 ยอมรับว่ายังจับทางไม่ถูก เรารู้แค่ว่าสิ่งที่เราเรียนมามันน่าจะทำเป็นอาชีพได้ ทำมาน่าจะใช้เวลาจากปี 2547 อีกประมาณ 5 ปี มันเริ่มจากการที่เราเจอปัญหาก่อน เพราะตอนแรกผมทำเกี่ยวกับดินเผาแต่งสวนอย่างแรกเลย ดินแดง ดินท้องนา ดินพื้นบ้านที่เราเอามาประยุกต์ปั้นขึ้นมา 

ทีนี้ปัญหาของดินท้องนามีมากมายหลายส่วนเหลือเกิน ตอนนั้นเราเจอปัญหาดินที่เผาออกมาชิ้นงานดี แต่พอผ่านไป 1 วัน แคลเซียมถูกอากาศก็เกิดการดันตัวขึ้นมาจนชิ้นงานแตกเสียหาย เราก็เลยอยากพัฒนาปรับเปลี่ยนสูตรดินใหม่ พยายามคิดค้นค้นหาว่าจะทำอย่างไร เพื่อที่จะได้ผลลัพธ์ 1) งานของเราขึ้นรูปเร็ว และ 2) ไม่มีปัญหาเรื่องแคลเซียมที่แตกในดิน ก็เปลี่ยนวิธีการจากตอนแรกที่ปั้นมือทั้งหมด เนื่องจากมีความรู้เรื่องเซรามิกอยู่แล้วก็เลยเอาดินชนิดอื่นมาผสมด้วย อย่างดินขาวที่ลำปางมีอยู่ทั่วไป เราเปลี่ยนวิธีการปั้นมือมาเป็นวิธีการหล่อน้ำสัมฤทธิ์ ใช้แม่พิมพ์หลายๆ อัน เพื่อที่เราจะขึ้นรูปได้ครั้งละหลายๆ ชิ้น เริ่มมาจากความถนัดทั้งหมด มันก็เลยทำให้เราพัฒนาและปรับเปลี่ยนสูตรมาเรื่อยๆ จนทุกวันนี้ผมก็ไม่ได้ทำเรื่องดินท้องนาอีกแล้ว มาใช้ดินขาวของลำปางจริงๆ แล้วทีนี้ 

 

SME One : ช่วงเริ่มต้นอารมณ์ดินหาช่องทางการขายอย่างไร ทำอย่างไรให้คนรู้จัก 

อรรถเทพ : ตอนนั้นต้องบอกว่าเรายังใหม่มากสำหรับวงการทำธุรกิจ เราก็เลยกลับมามองภาพรวมของตัวเองก่อนว่าเราควรเรียงลำดับความสำคัญอะไรบ้าง ตอนเริ่มต้น ผมเริ่มโดยใช้ความรู้แบบบ้านๆ เลย ก็คือถ้ามีออกบูธที่ไหน ก็จะวิ่งไปแสดงงานที่นั่น ทำให้เริ่มมีคนรู้จักว่าเราทำสิ่งนี้อยู่แล้วก็พัฒนามาเรื่อยๆ จนมาถึงจุดที่เราคิดว่า ถ้าเรายังทำแบบเดิมๆ คงไม่ได้แล้ว เราต้องเอาความรู้ที่จะช่วยพัฒนาธุรกิจของเราเข้ามาใช้บ้าง อย่างเช่น ไปศึกษาเรื่องการทำ Marketing มากขึ้น ต้องบอกก่อนว่าผมเรียนจบทางด้านงานศิลปะมา เราไม่มีความรู้เรื่อง Marketing เลย การสร้างแบรนด์อะไรต่างๆ เราก็ไม่มีความรู้ ก็เลยเปิดใจรับเปิดใจเรียนรู้ อะไรที่เราไม่รู้ก็เข้าไปศึกษาเพิ่ม เราพยายามจะไม่เป็นน้ำเต็มแก้ว เราจะพยายามเป็นน้ำครึ่งแก้วไว้ก่อน อย่างเช่นเรื่อง Marketing ผมไม่รู้เรื่องเลย ผมก็เรียนต่อหาวิธีศึกษาหาวิธีเข้าไปค้นคว้าว่า อะไรที่จะช่วยให้ธุรกิจของเราพัฒนาต่อไปได้ในอนาคต การวางเป้าหมายในการทำธุรกิจเป็น Marketing แบบหนึ่ง 

ตอนนั้นเราขายแบบหว่านมาก เราไม่มีการตั้งเป้าหมายว่าทำสินค้าออกมาเพื่อขายใคร คิดว่าทำไว้ก่อน ทำออกมาก็ขายได้บ้างไม่ได้บ้าง มันก็เกิดจากปัญหาอีกด้าน พอขายได้บ้างไม่ได้บ้างก็เกิดทุนจม เราก็หันมามองว่าอะไรที่จะช่วยให้เราได้ขายของให้ตรงกลุ่มเป้าหมายมากที่สุด นั่นก็คือการทำตัว Business Model Canvas ผมก็เลยเข้าไปศึกษาว่ามันคืออะไร เราเข้าไปศึกษาจนเริ่มมีแพทเทิร์นในการออกแบบดีไซน์ชิ้นงาน วางกลุ่มเป้าหมาย รู้ว่าจุดอ่อนเราคืออะไร จุดแข็งของเราคืออะไร 

ทฤษฎีพวกนี้เราเอามาปรับใช้กับธุรกิจของเรา จนวันนึงเราเริ่มรู้และทำตามทฤษฎีแพทเทิร์นนั้นก็เริ่มเห็นผลว่า ถ้าเราวางกลุ่มเป้าหมายไว้ตั้งแต่ตอนแรก เช่น ขายคนที่มีกำลังซื้อสูง หรือแม้แต่การวางกลุ่มเป้าหมายขายในต่างประเทศ สินค้าควรจะเป็นอะไร พอเราได้แพทเทิร์นแล้ว เราก็ลองดีไซน์ออกมาและลองขายดู ลองเจาะกลุ่มเป้าหมายนั้นดู ก็ได้เสียงตอบรับกลับคืนมา 

ฉะนั้นสิ่งที่เราหวังไว้ที่เคยทำมาตั้งแต่เริ่มต้นเนี่ย มันกลับใช้ไม่ได้ เราต้องเอาทฤษฎีที่เราเรียนรู้เรื่อง Marketing มาผสม มันจะทำให้เราเดินมาทีละก้าว จนถึงวันนี้ 

เมื่อก่อนผมเคยมีทฤษฎีอยู่อย่างหนึ่ง คือทำในสิ่งที่เรารักแล้วมันจะทำให้เราทำธุรกิจได้ดี เพราะฉะนั้นถ้าเราคิดว่าเรารักเราชอบ เราก็ทำมันขึ้นมา แต่กลับกลายเป็นว่าเราชอบอยู่คนเดียว แต่คนอื่นเขาไม่ได้ชอบกับเรา เราจึงเริ่มกลับมามองที่ตัวเองว่าเดินถูกทางอยู่หรือเปล่า สิ่งที่เราชอบแต่ทำไมคนอื่นถึงไม่ชอบ มันก็กลายเป็นว่าเรามองถึงความต้องการของลูกค้ามากขึ้น และลดความต้องการของเราให้น้อยลง เพราะ Insight ลูกค้าเป็นสิ่งที่สำคัญ เราหาความต้องการของลูกค้าที่แท้จริง ผมเริ่มต้นง่ายๆ ด้วยการโทรถามลูกค้าตรงๆ เลยว่า สินค้าที่ซื้อไป ชอบหรือไม่ชอบตรงไหนบ้าง นั่นคือ Insight ของลูกค้าจริงๆ ที่เขาจะตอบกลับมาหาเรา เราก็เอาข้อมูลตรงนั้นมาปรับเปลี่ยนและพัฒนาสินค้าของเราให้ตรงกับความต้องการของลูกค้ามากขึ้น ทำให้เราสามารถเดินไปตามแนวทางที่เราจะทำงานควบคู่ไปกับความต้องการของลูกค้าได้จริง 



SME One : ทุกวันนี้บริหารงานระหว่าง Pure Art กับ Commercial Art อย่างไร 

อรรถเทพ : ต้องมองก่อนว่าระหว่าง Pure Art กับ Commercial Art เราจะไปยืนฝั่งไหน Pure Art เลยจริงๆ มันก็ดี แต่ Commercial Art มันก็มีดีของมัน ผมจะพูดในเชิงของ Pure Art ก่อน ถ้า Pure Art เราต้องการสร้างแบรนด์ ผมว่ามันก็น่าจะมีเรื่องนี้เข้ามาเกี่ยวข้อง เพราะทุกวันนี้โรงงานของผมมีลูกค้าอยู่ 2 กลุ่มก็คือ กลุ่มลูกค้ารีเทลกับ OEM (Original Equipment Manufacturer) ซึ่งเมื่อก่อนผมรับผลิตตามที่เขาต้องการ แต่ทุกวันนี้ผมดัดแปลงมาเป็น ODM (Original Design Manufacturer) เราเข้าไปศึกษาเกี่ยวกับความต้องการของพาร์ทเนอร์ก่อน แล้วเราก็ดีไซน์ให้เขา ดีไซน์เสร็จก็เอาไปเสนอให้เขา โดยที่เขาไม่ต้องไปวิ่งตามคนอื่น 

ยกตัวอย่าง โรงงานทำครีม เราจะเห็นทุกวันนี้ครีมมีขายกันทั่วตลาดเต็มไปหมด แต่ถ้าผมสามารถดีไซน์ครีมขึ้นมาแล้วนำไปเสนอให้ลูกค้าได้ ลูกค้าจะสนใจมากกว่าครีมทั่วๆ ไปที่เคยเห็น เพราะฉะนั้นเมื่อก่อนที่ผมทำ OEM ผมจะไม่สามารถสร้างแบรนด์ของผมได้เลย เพราะผมมัวแต่วิ่งตามความต้องการของลูกค้ามากเกินไป ดังนั้นถ้าผมจะสร้างแบรนด์ ผมต้องวาง Positioning ของตัวเองว่าจะอยู่ตรงไหน ผมสามารถดีลกับลูกค้าโดยตรงได้เลย เพราะฉะนั้นผมจึงเอา Pure Art เข้ามาใส่ 

แต่ถ้าเราต้องการที่จะเป็น Commercial Art มันก็ต้องมีเรื่องของแบรนด์ เรื่องของอาร์ตเข้ามาผสมด้วย ถ้าถามว่าทุกวันนี้ผมอยู่ตรงไหน ก็คือค่อนไปทาง Commercial Art มากหน่อย แล้วถ้าวันนึง Commercial Art นิ่งแล้ว ผมจะดึงเอา Pure Art ขึ้นมาเพื่อสร้างเป็นตัวตนของผมในอนาคต เหมือนอาจารย์เฉลิมชัยที่ตอนนี้เขามีแต่ Pure Art ทุกคนรู้จักเขา ทุกคนเป็น Fan Club อาจารย์ วันหนึ่งจุดสูงสุดของผม ก็คืออยากจะมีแบรนด์ที่แข็งแกร่ง เพราะฉะนั้น 2 ตัวนี้ผมไม่ทิ้งเลย หันกลับมาดูว่าอันไหน Pure Art พอจะหยอดลงไปได้ หรือเอา Commercial Art หยอดลงตรงไหนได้บ้าง แต่ตอนนี้ผมค่อนไปทาง Commercial Art ครับ แต่รอเวลาที่จะเอา Pure Art ขึ้นมาเป็นตัวเด่นในอนาคต 

 

SME One : ความสำเร็จของอารมณ์ดิน มาจากการเปลี่ยน Mindset ในการทำธุรกิจใช่หรือไม่

อรรถเทพ : ต้องบอกก่อนว่า ถ้าคุณอยากพัฒนา คุณต้องเริ่มจากการเปลี่ยน Mindset ของคุณก่อน ถ้าเกิด Mindset ของคุณยังเหมือนเดิม มันก็ไม่สามารถที่จะพัฒนาอะไรได้ ถ้าเกิดคุณยังไม่เปิดใจหรือว่ายังมีอีโก้อยู่มันก็ไม่เกิดการพัฒนา เพราะฉะนั้นถ้าอยากพัฒนา คุณต้องเปลี่ยน Mindset เปลี่ยนอีโก้ของคุณ เปิดใจให้มาก เรียนรู้ให้เยอะ เทรนด์ของโลกตอนนี้มันเป็นอย่างไร คุณก็ต้องดูว่าคุณจะวิ่งตามหรือคุณจะเป็นคนนำเทรนด์ 

แต่ถ้าย้อนกลับมาถามในวงการเซรามิกในลำปาง ตอนนี้ก็ต้องมองว่าภาพรวมของเป็นอย่างไร เหมือนเราเอาส้อม 50 คันมาวางเรียงกัน แล้วเราเอาส้อมที่มันแตกต่างวางไว้คันหนึ่ง มองผ่านๆ เร็วๆ คุณจะมองเห็นเลยว่า ตรงไหนที่มันแตกต่าง ถูกไหมครับ ก็เหมือนภาพที่ผมมองโรงงานเซรามิก เมื่อหลายปีที่ผ่านมา ผมมองว่าทุกคนทำเหมือนกันหมด มีแต่แข่งที่จะกดราคากัน ถามตัวเองว่าผมต้องการแบบนั้นไหม ก็ไม่ ผมไม่อยากขายถูก ผมอยากแข่งขายแพงมากกว่า แล้วถ้าผมไม่อยากแข่งกันขายถูกผมต้องทำยังไง ก็ต้องคิดว่าจะทำให้แตกต่างอย่างไร ผมก็ต้องเลือกหาวิธีที่จะทำให้แตกต่างที่สุด 

เมื่อก่อนผมยังเคยถูกประณามว่า สิ่งที่ผมทำมันไม่ใช่เซรามิกที่แท้จริง เป็นเซรามิกปลอมๆ คือเอาดินขาวมาหล่อขึ้นรูปเสร็จ ผมใช้วิธีการเพ้นท์ คือใช้อาร์ทไปเพ้นท์ลงบนเซรามิกแล้วขายเลย เพราะผมต้องการลดต้นทุนการผลิต ค่าแก๊ส ค่าเผา ค่าวัตถุดิบ และอื่นๆ พอมีคนมาประณามว่างานของผมเป็นเซรามิกปลอมๆ ตอนนี้ผมก็เลยพิสูจน์ให้เห็นว่าเซรามิกปลอมๆ แบบนี้ได้รับการยอมรับเพราะอะไร ฉะนั้นก็วนกลับมาว่า ถ้าเราอยากจะแตกต่างจากคนอื่น มันก็มีวิธีอย่างที่บอก คือเปลี่ยน Mindset เปิดรับอะไรใหม่ๆ เข้ามา วันนี้ผมก็ใช้เรื่องของการประยุกต์ให้ทันยุคทันสมัยเข้ามาเป็นแนวป๊อปอาร์ตสมัยใหม่ คือเอาเรื่องยุคสมัยเข้ามาเกี่ยวข้องซึ่งก็ยังเห็นว่ามันยังขายได้อยู่

SME One : ถ้าให้จัดอันดับสินค้าขายดีของอารมณ์ดิน  Top 3 มีอะไรบ้าง Collection ไหนบ้าง

อรรถเทพ : สินค้าของผมมีอยู่ 3 กลุ่ม คือกลุ่มสามเณร กลุ่มพระพิฆเนศ แล้วก็กลุ่มงานดีไซน์เรื่องพลอยครับ ปัจจุบันผมเปลี่ยนแผนการตลาดของผมใหม่จากสถานการณ์ COVID-19 เมื่อก่อนผมส่งออกอย่างเดียว พอมีวิกฤตเข้ามาผมจึงหันกลับมามองตลาดในประเทศ วันนี้ถ้าอันดับ 1 คือ องค์พระพิฆเนศ ซึ่งเกี่ยวกับความเชื่อ ส่วนสามเณรตอนนี้นิ่งไปก่อน เรื่องดีไซน์พลอยมาเป็นอันดับ 2 สามเณรเป็นอันดับ 3 พอเป็นแบบนี้เราก็มองว่าอะไรที่เราจะขายให้กับคนไทยได้บ้าง เมื่อก่อนกลุ่มดีไซน์พลอยมาเป็นอันดับ 1 กลุ่มพระพิฆเนศเป็นอันดับ 2 แล้วก็กลุ่มสามเณรเป็นอันดับ 3

 

SME One : ช่วงก่อน COVID-19 อารมณ์ดินเน้นตลาดส่งออกกี่ % แล้วตอนนี้ตัวเลขเป็นอย่างไร

อรรถเทพ : ก่อนหน้านั้นส่งออกประมาณ 80% ตลาดในประเทศ 20% แต่วันนี้ผมเปลี่ยนมาทำตลาดในประเทศ 80 -100% เพราะส่งออกทำไม่ได้เลย พอมาเน้นตลาดในประเทศ ผมก็ต้องมาจับความต้องการว่าคนในประเทศไทยต้องการอะไรตอนนี้ สิ่งที่ผมรับรู้ได้คือคนไทยต้องการสิ่งยึดเหนี่ยวจิตใจ เราก็เลยสร้างองค์พระพิฆเนศที่เป็นแบบร่วมสมัยมากขึ้น มีการจับเอาเทรนด์หรือกระแสของแต่ละช่วงมาผสมผสานเข้ากับดีไซน์ของพระพิฆเนศของเราด้วยครับ

นอกจากองค์พระพิฆเนศ  อะไรที่เป็นความเชื่อผมมีทั้งหมด ทั้งแมวกวัก นางกวัก แต่ของผมจะแตกต่างจากที่เคยเห็นกันมา นางกวักมีการใส่แบรนด์เนมอะไรต่างๆ เข้าไปด้วย ไม่ใช่นางกวักที่เราเคยเห็นกันมาแบบทั่วไป และมีการใส่เรื่องราวเข้าไป อย่างแมวกวักผมก็เอาวัฒนธรรมภาคเหนือใส่เข้าไปด้วย ถ้าเป็นองค์พระพิฆเนศเราต้อง Insight ลูกค้าก่อนว่าเราจะขายให้กลุ่มไหนก่อนเป็นอันดับแรก ตอนนี้ผมจับกลุ่มนักลงทุนในหุ้น และคริปโตเคอร์เรนซี ผมก็สร้างงานขึ้นมาเพื่อขายให้คนกลุ่มนี้โดยเฉพาะ

 

SME One : งานของอารมณ์ดินมีกลิ่นอายของความเป็นล้านนา มากน้อยเพียงใด

อรรถเทพ : จริงๆ อารมณ์ดินมีกลิ่นอายของทั้ง 4 ภาคเลย เพราะผมมองว่าถ้าเป็นการขายวัฒนธรรมล้านนา เราควรจะขายให้กับใคร จะขายให้กับไทยอย่างเดียวก็คงไม่ค่อยมีใครอิน ถ้าเกิดจะขายให้กับต่างชาติน่าจะดีกว่า ผมจึงมีการใส่เรื่องของล้านนาเข้าไปด้วย อย่างสินค้า Hero product ของผมก็มีที่เป็นล้านนา หรือไม่ก็จับเอาเรื่องของชาวเขาชนเผ่าต่างๆ เข้ามาเกี่ยวข้อง เพื่อมาเป็นเบสในการดีไซน์งานเบื้องต้นครับ

 

SME One : ถ้าสถานการณ์กลับมาเป็นปกติ คิดจะขยายธุรกิจอย่างไร

อรรถเทพ : ผมมองว่าหลังจาก COVID-19 ผ่านไป ลูกค้าจะเปลี่ยนไป อะไรที่คงแบบเดิมอยู่ ทำแบบเดิมอยู่มันจะขายไม่ได้แน่นอน เพราะฉะนั้นเราก็ต้องมาคิดว่าเราควรจะปรับตัวอย่างไร และวางแผนในการทำสินค้าของเราแบบไหน ซึ่งตอนนี้ถ้ามีการเปลี่ยนแปลงไปผมก็ต้องมองหาช่องทางเพิ่ม อาจจะมีการสร้างแบรนด์ตัวเองขึ้นมา จากที่เมื่อก่อนผมทำส่งให้กับลูกค้าอย่างเดียว ลูกค้าของผมส่วนใหญ่คือ คิงพาวเวอร์ เราประเมินไว้ว่าหลัง COVID-19 การสั่งซื้อของคิงพาวเวอร์น่าจะเปลี่ยนไป

เพราะฉะนั้นเราต้องเตรียมตั้งแต่วันนี้ ตอนนี้ผมวางแผนไว้ว่าจะสร้างแบรนด์ของผมเอง โดยจะมีการพัฒนาในเรื่องของสินค้าและแบรนด์ จากที่เราวิ่งเข้าหาลูกค้าต่อไปเราจะทำให้ลูกค้าวิ่งมาหาเรา นี่คือกลยุทธ์หลังจากที่ COVID-19 หมดไป

ส่วนเรื่องการผลิตตอนนี้ผมมองไปเรื่องเอาเทคโนโลยีเข้ามาช่วย คือ เครื่องพิมพ์ 3 มิติ (3D Printer) เพราะเครื่องพิมพ์ 3 มิติจะช่วยให้เราสร้างต้นแบบได้เร็วขึ้น เพราะว่าขั้นตอนการปั้นเป็นขั้นตอนที่เสียเวลาที่สุด ใช้เวลามากที่สุดในการ Create งานออกมาแต่ละชิ้น ก็เลยมีความคิดที่จะเอาเทคโนโลยีเข้ามาช่วยทำต้นแบบ แล้วเอาต้นแบบนี้ไปถอดพิมพ์ทำโมล เพราะทุกวันนี้ต้นแบบของผมแต่ละอันกว่าจะปั้นออกมาได้แต่ละชิ้นก็ใช้เวลา 3 เดือน 6 เดือน ถ้าดีเทลเยอะๆ อะไรแบบนี้ ก็เลยเป็นขั้นตอนที่เสียเวลาที่สุด 

 

SME One : ทุกวันนี้อารมณ์ดินขายผ่านช่องทางที่เป็นออนไลน์มากน้อยเพียงใด

อรรถเทพ : ตอนนี้หลักๆ จะเป็น Instagram แล้วก็เพจบน Facebook เรามีขายใน Shopee, Lazada ส่วนแพลตฟอร์มอินเตอร์ก็จะเป็นพวก Etsy, Pinkoi เพราะผมมีข้อมูลลูกค้าของผมอยู่แล้วว่าในต่างประเทศจะเป็นคนเกาหลี ญี่ปุ่นเป็นส่วนใหญ่ ผมจึงเข้าไปดูว่าแพลตฟอร์มที่คนเกาหลีและญี่ปุ่นใช้กันมีอะไรบ้าง Pinkoi เป็นเว็บไซต์ที่คนเกาหลี ไต้หวัน ญี่ปุ่น เข้าไปใช้กันเยอะ ผมก็เลยเข้าไปเจาะในกลุ่มนั้นเลยโดยตรง ซึ่งในสินค้าที่ขายนั้นจะเป็นงาน Craft ทั้งหมด

 

SME One : มีความคิดจะทำเป็นศูนย์การเรียนรู้เกี่ยวกับเซรามิกบ้างหรือไม่

อรรถเทพ : ก่อนหน้านี้มีและมองว่าตรงนี้สำคัญสำหรับธุรกิจของผมด้วย ในอนาคตผมอยากจะสร้างเป็น Destination ที่โรงงานของผม มันจะสอดคล้องในเรื่องของการท่องเที่ยวไปด้วยในตัว เมื่อก่อนผมเอาแต่ขายอย่างเดียว แต่ทุกวันนี้มันต้องบูรณาการร่วมกัน ถ้าเกิดจะให้คนมาแวะเที่ยวที่ลำปาง มันจะต้องมีจุดดึงดูด เพราะฉะนั้นตอนนี้ผมกำลังวางแผนที่จะปรับปรุงโชว์รูมใหม่ให้เป็นมากกว่าแค่โชว์รูมอย่างเดียว แต่เป็นสถานที่ Workshop ที่เกี่ยวกับงานศิลปะ 1) งานศิลปะที่เกี่ยวกับเซรามิก 2) งานศิลปะที่ผมมีคอนเนคชั่นอยู่ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของภาพวาด ภาพพิมพ์ หรือการทำเกี่ยวกับงานศิลปะทั้งหมด ผมจะเอามารวมไว้ที่โชว์รูมของผม ผมวางแผนไว้ว่าประมาณปี 2565 น่าจะเป็นช่วงที่เริ่มต้น 

 

SME One : อยากให้ฝากคำแนะนำหรือเคล็ดลับในการทำธุรกิจของ SMEs ในกลุ่มคนที่มีใจรักงานศิลปะ

อรรถเทพ : อันดับแรกเลย ถ้าเราต้องการให้สินค้าหรืองานของเราประสบความสำเร็จ อย่างที่ผมบอกไปก็คือ ต้องปรับ Mindset ของตัวเองก่อน อันดับที่ 2 คือเปิดใจรับโอกาสใหม่ๆ และความรู้ใหม่ๆ บ้าง ถ้าเกิดวันนี้ยังคิดอะไรไม่ออก ก็ให้นิ่งไปก่อนแล้วรอ ใช้จินตนาการของเราว่าเราควรจะทำสินค้าอะไรหรือมีแนวทางที่อะไรที่จะทำให้ธุรกิจของเราสามารถประสบความสำเร็จได้ในอนาคต

 

บทสรุป

ความสำเร็จของอารมณ์ดินนั้นไม่ได้อยู่ที่ความคิดสร้างสรรค์เพียงอย่างเดียวอย่างที่ใครหลายคนเข้าใจ หากแต่อยู่ที่การยอมรับความเป็นจริงของตลาดและความต้องการของตลาด แล้วปรับตัวให้เข้ากับความต้องการของผู้บริโภค โดยทิ้งคำว่า Ego ไว้ข้างหลัง แม้จะประสบความสำเร็จมาหลายปี แต่ทุกวันนี้อารมณ์ดินก็ยังคงมีการปรับตัวให้ทันดับกระแสการเปลี่ยนแปลงของโลกใบนี้ตลอดเวลา

บทความแนะนำ

ขอเชิญชมคลิปย้อนหลัง "การบรรยายมาตรการสินเชื่อฟื้นฟูและพักทรัพย์ พักหนี้ เพื่อช่วยเหลือฟื้นฟูภาคเศรษฐกิจ"

 

สืบเนื่องจาก สมาคมธนาคารไทยร่วมกับ คณะกรรมการร่วมภาคเอกชน 3 สถาบัน (กกร.) ธนาคารแห่งประเทศไทย สมาคมธนาคารไทย สภาหอการค้าแห่งประเทศไทย สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย สภาผู้ส่งออกสินค้าทางเรือ และสมาคมโรงแรมไทย จัดการบรรยายมาตรการสินเชื่อฟื้นฟูและพักทรัพย์ พักหนี้ เพื่อช่วยเหลือฟื้นฟูภาคเศรษฐกิจ ผ่านระบบการประชุมออนไลน์ เมื่อวันพุธที่ 30 มิถุนายน 2564 ที่ผ่านมา เพื่อสร้างความมั่นใจในมาตรการช่วยเหลือ และเพื่อให้ผู้ประกอบธุรกิจได้รับทราบข้อมูลโดยตรงจากภาคธนาคาร

 

การสัมมนามาตรการสินเชื่อฟื้นฟูและพักทรัพย์ พักหนี้ เพื่อช่วยเหลือฟื้นฟูภาคเศรษฐกิจในครั้งนี้ มีผู้ให้ความสนใจจากสภาหอการค้าและสมาคมต่าง ๆ เข้าร่วมรับฟังเป็นจำนวนมาก ซึ่งสมาคมธนาคารไทยเชื่อว่า การบรรยายและการตอบข้อสงสัยในงานสัมมนานั้น จะเป็นประโยชน์ ช่วยให้ผู้ประกอบธุรกิจมีความเข้าใจถึงมาตรการความช่วยเหลือ และหลักเกณฑ์ของสถาบันการเงินมากขึ้น และคาดว่าจะมีผู้ที่สนใจเข้าร่วมมาตรการเพิ่มมากขึ้น หลังจากที่ผ่านมาธนาคารสมาชิกแต่ละแห่งได้ดำเนินการจัดทำแพ็จเกจความช่วยเหลือ และเข้าไปพูดคุยกับลูกค้าที่ได้รับผลกระทบเพื่อให้ความช่วยเหลืออย่างตรงจุด ตรงกับโจทย์ความเดือดร้อนของลูกค้า อีกทั้งปรับกระบวนขั้นตอนการทำงานเพื่อให้ผู้ประกอบการได้รับความสะดวกรวดเร็วยิ่งขึ้น ซึ่งนับแต่เปิดการช่วยเหลือมาในระยะเวลา 2 เดือนกว่า ธนาคารได้อนุมัติสินเชื่อฟื้นฟูให้กับผู้ประกอบการแล้วทั้งสิ้น 25,651 ราย จำนวนเงิน 78,012 ล้านบาท และมีมูลค่าสินทรัพย์ที่รับโอนจากมาตรการพักทรัพย์ พักหนี้ แล้วทั้งสิ้น 1,000.22 ล้านบาท ซึ่งเป็นการช่วยเหลือเอสเอ็มอี ทั้งรายเล็ก กลาง และใหญ่ ครอบคลุมทุกธุรกิจทั่วประเทศ

 

คลิป Highlight สามารถรับชมได้ตาม Link ด้านล่าง

คลิป Highlight ของคุณจาตุรงค์ จันทรังษ์ ตำแหน่ง ผู้ช่วยผู้ว่าการ สายกำกับสถาบันการเงิน 1 ธนาคารแห่งประเทศไทย

https://youtu.be/mvpSSd_OITI

 

คลิป Highlight ของคุณชัยยศ ตันพิสุทธิ์ ตำแหน่ง ผู้ช่วยกรรมการผู้จัดการ ธนาคารกสิกรไทย จำกัด (มหาชน)

https://youtu.be/hXXws0Azc2k

 

คลิป Highlight ของคุณธวัช ตรีวรรณกุล ตำแหน่ง รองผู้จัดการใหญ่ ธนาคารกรุงเทพ จำกัด (มหาชน)

https://youtu.be/UKBAiD85SAc

 

คลิป Highlight ของคุณผยง ศรีวณิช ตำแหน่ง ประธาน กกร. และ ประธานสมาคมธนาคารไทย

https://youtu.be/DW5RIiNRpYo

 

คลิป Highlight ของคุณสุวรรณี เจษฎาศักดิ์ ตำแหน่ง ผู้อำนวยการอาวุโส ฝ่ายนโยบายและกำกับสถาบันการเงิน 2 ธนาคารแห่งประเทศไทย

https://youtu.be/Qv3S6wk9OW0

 

คลิป Highlight ของคุณอานุภาพ คูวินิชกุล ตำแหน่ง ผู้อำนวยการอาวุโส ฝ่ายตรวจสอบ 2 ธนาคารแห่งประเทศไทย

https://youtu.be/y8fYhghH3s0

 

คลิปการบรรยาย สามารถรับชมได้ตาม Link ด้านล่าง

- แนวทางการช่วยเหลือลูกค้า https://youtu.be/8YPf92bv6BU

- ตอบข้อสงสัย มาตรการพักทรัพย์ พักหนี้ https://youtu.be/iBW2sN7hOdQ

- ตอบข้อสงสัยมาตรการสินเชื่อฟื้นฟู https://youtu.be/4ex0FccfwfI

- มาตรการพักทรัพย์ พักหนี้ https://youtu.be/IWELJcti0Xg

- มาตรการสินเชื่อฟื้นฟู https://youtu.be/aqIeb2Epxng

 

อ้างอิง เว็บไซต์สมาคมธนาคารไทย : https://www.tba.or.th/%e0%b8%aa%e0%b8%a1%e0%b8%b2%e0%b8%84%e0%b8%a1%e0%b8%98%e0%b8%99%e0%b8%b2%e0%b8%84%e0%b8%b2%e0%b8%a3%e0%b9%84%e0%b8%97%e0%b8%a2-%e0%b8%88%e0%b8%b1%e0%b8%94%e0%b8%aa%e0%b8%b1%e0%b8%a1%e0%b8%a1%e0%b8%99/

 

สามารถดาวน์โหลดเอกสารการบรรยายได้ที่ เว็บไซต์คณะกรรมการร่วมภาคเอกชน 3 สถาบัน (กกร.) :

https://www.jsccib.org/en/activity/view/343

 

 

บทความแนะนำ

เทคนิคทำการตลาดอย่างไรในภาวะวิกฤต ให้ธุรกิจรอด

ช่วงเวลาวิกฤตเป็นช่วงที่ยากกับการคาดการณ์ในสิ่งที่ไม่เคยมีข้อมูลเก็บไว้ ทำให้ผู้ประกอบการไม่แน่ใจว่าอะไรควรทำหรืออะไรไม่ควรทำในช่วงเวลานี้  โดยทั่วไปนั้นให้ตั้งหลักโดยคำนึงถึงวัตถุประสงค์ของการตลาดในระยะสั้น ระยะปานกลาง และระยะยาว และให้รู้ว่าจุดไหนที่ควรหรือไม่ควรเปลี่ยนแปลงกลยุทธ์ทางการตลาด โดยมีหลักการและแนวคิดที่สามารถประยุกต์ใช้ได้ในยามวิกฤต ดังนี้

 

Short-Term Solutions (วิธีแก้ระยะสั้น)

การตลาดระยะสั้นนั้นจะกำหนดให้อยู่ในระยะเวลาหนึ่งถึงสามเดือน และนี่คือจุดที่วิกฤตในปัจจุบันที่จะมีผลกระทบมากและรุนแรงที่สุด ซึ่งขึ้นอยู่กับอุตสาหกรรมด้วยว่าผลกระทบนั้นเป็นบวกหรือลบ อาจจะน้อยหรือมาก สิ่งที่สำคัญที่สุดในช่วงวิกฤตคือการควบคุมสิ่งต่างๆ ที่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ง่าย เช่น การโฆษณาผ่านโซเชียลมีเดีย โฆษณาบนเสิร์ชเอนจิน โฆษณาผ่านวิดีโอ และผ่านดิจิทัลประเภทอื่นๆ ที่สามารถติดตามได้ใกล้ชิดและปรับเปลี่ยนได้ตามต้องการ

ตัวอย่าง 

ร้านอาหารที่ลูกค้านั่งรับประทานอาหารในร้านถูกปิดการให้บริการเกือบทุกแห่ง สิ่งที่สามารถทำได้คือ

  • เสนอบริการจัดส่งฟรี โดยทำการ Update โฆษณาบนโซเชียลมีเดีย โฆษณาบนเครือข่ายการค้นหา 
  • ปรับปรุงเนื้อหาและข้อมูลบนเว็บไซต์ทั้งหมดอย่างรวดเร็ว และให้เป็นไปในวงกว้างให้มาก 
  • ผลลัพธ์ที่ได้นั้นเป็นไปในเชิงบวก เจ้าของกิจการเห็นยอดขายและรายได้เพิ่มขึ้น แม้ในช่วงเวลาที่ยากลำบากเช่นนี้

สำหรับธุรกิจอีคอมเมิร์ซ จะเห็นผลกระทบได้ในลักษณะของการผสมผสาน เช่น ผลิตภัณฑ์บางชนิดมียอดขายลดลงมาก ในขณะที่ผลิตภัณฑ์อื่น ๆ ยอดขายยังคงเป็นปกติหรือเพิ่มขึ้นเล็กน้อย ในกรณีนี้อาจจะทำดังนี้

  • ลดหรือหยุดรายการส่งเสริมการขายชั่วคราว ในช่วง 10-14 วันถัดไป ของผลิตภัณฑ์บางชนิด
  • เพิ่มผลิตภัณฑ์ที่มีความต้องการสูง โดยทำการจัดส่งฟรี ซึ่งจะช่วยให้ยอดขายยังคงอยู่กลาง ๆ ได้ในช่วงเวลานี้

 

Medium-Term Solutions (วิธีแก้ระยะปานกลาง)

การตลาดระยะปานกลางนั้นจะกำหนดให้อยู่ในระยะเวลาสามถึงเก้าเดือน การเปลี่ยนแปลงในระยะปานกลางจะไม่มากเท่ากับในระยะสั้น แต่ธุรกิจอาจต้องมีการปรับกลยุทธ์บางอย่างเพื่อให้ประสบความสำเร็จ 

- ตรวจสอบให้แน่ใจว่าผลิตภัณฑ์บริการอะไรของธุรกิจที่สำคัญที่สุด และจะยังคงมีความต้องการอยู่ แม้ในช่วงที่เศรษฐกิจตกต่ำ

- ให้ความสำคัญกับสินค้าหรือบริการที่มียอดขายที่มากที่สุด แม้จะมีอัตราส่วนของกำไรสุทธิกับค่าใช้จ่าย (ROI) ที่ต่ำกว่า

- ลองทำการโฆษณาและการตลาดให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้เพื่อรักษาระดับยอดขายไว้ แม้ว่าในระยะกลางจะหมายถึงกำไรที่น้อยลง แต่จำไว้ว่าเป้าหมายในช่วงวิกฤตคือการทำธุรกิจให้รอด

 

Long-Term Solutions (วิธีแก้ระยะยาว)

การตลาดระยะยาวนั้นจะกำหนดให้อยู่ในระยะเวลาหนึ่งถึงสามปี ณ จุดนี้ธุรกิจยังไม่ต้องเปลี่ยนแปลงใด ๆ สำหรับแผนระยะยาว แต่มีสองสิ่งที่ควรทำ คือ

 

- ต้องตัดสินใจอย่างรอบคอบ โดยใช้ข้อมูลและตัวเลขมาวิเคราะห์ประกอบการตัดสินใจ และที่สำคัญที่สุดอย่าตื่นตระหนก เราทุกคนอยู่ในสภาพเดียวกัน เผชิญกับความท้าทายแบบเดียวกัน 

- ต้องทำให้ธุรกิจอยู่ในตำแหน่งที่ดีที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ในช่วงเวลานี้ และจะมีแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์ จำไว้ว่าการตลาดสามารถสร้างความแตกต่างได้อย่างมากในการทำธุรกิจ



 


อ้างอิง :

https://www.set.or.th/set/enterprise/article/detail.do?contentId=6885

บทความแนะนำ

เคล็ดลับต้องรู้จากกูรูการเงิน กู้อย่างไรไม่ให้แป้ก

เอสเอ็มอีหลายรายต้องเคยผ่านประสบการณ์ในการขอสินเชื่อจากธนาคารแล้วไม่ได้รับการอนุมัติ บางครั้งเกิดเป็นคำถามในใจว่า ทำไมธนาคารถึงไม่อนุมัติสินเชื่อให้สักที เป็นเพราะเอกสารไม่ครบ หลักทรัพย์ค้ำประกันไม่พอ ธุรกิจยังไม่น่าสนใจ หรือสาเหตุมาจากอะไรกันแน่ ที่ทำให้พลาดโอกาสเข้าถึงแหล่งทุน  มาเคลียร์กันให้ชัดผ่าน 10 คำถาม ที่จะทำให้คุณรู้ว่า ถ้าจะขอสินเชื่อแล้วไม่แป้กต้องทำอย่างไรบ้าง

 

  1. เมื่อไรควรขอสินเชื่อจากแบงก์?

โดยหลักของการทำธุรกิจต้องมีทั้งส่วนทุนตัวเองและส่วนที่ขอกู้จากธนาคาร แล้วจะรู้ได้อย่างไรว่าเวลาไหนควรต้องขอสินเชื่อ ซึ่งจริง ๆ แล้วความจำเป็นในการขอสินเชื่อมีได้ตลอดเวลาในทุกช่วงธุรกิจ เพียงแต่ปริมาณในการขอสินเชื่อแต่ละช่วงอาจไม่เท่ากัน เช่น 

  • ธุรกิจต้องการแค่สภาพคล่อง อาจใช้สินเชื่อไม่มาก
  • ถ้าเป็นจังหวะที่มีโครงการจะสร้างโรงงาน หรือมียอดขายล็อตใหญ่เข้ามา ความต้องการทางด้านเงินทุนอาจมีมากขึ้น ทำให้ขอสินเชื่อในวงเงินที่มากขึ้น

แต่อย่างไรแล้ว ธุรกิจก็ยังต้องมีทั้งเงินทุนตัวเองบวกกับเงินกู้ในอัตราส่วนที่เหมาะสม เพราะการกู้มากไปก็จะมีภาระจ่ายดอกเบี้ยสูง แต่ถ้าใช้ทุนตัวเองทั้งหมดก็อาจสร้างข้อจำกัดการเติบโตของธุรกิจได้

 

  1. เลือกใช้สินเชื่ออย่างไรให้เหมาะกับธุรกิจ?

สินเชื่อมีทั้งสินเชื่อระยะสั้นและสินเชื่อระยะยาว หลักในการเลือกใช้ง่าย ๆ คือ ต้องให้เหมาะสมกับรายได้ที่จะกลับเข้ามา ยกตัวอย่างเช่น หลายครั้งที่ผู้ประกอบการเลือกใช้เงินกู้ระยะสั้น เพื่อนำไปลงทุนระยะยาว เพียงเพราะเห็นว่าดอกเบี้ยสินเชื่อระยะสั้นถูกกว่า แต่จริง ๆ แล้วอาจสร้างปัญหาทำให้ธุรกิจขาดสภาพคล่องได้ เพราะผลตอบแทนหรือรายได้จากการลงทุนระยะยาว อาจเกิดขึ้นไม่ทันกับการต้องจ่ายดอกเบี้ยระยะสั้นในทันที

 

  1. ขอวงเงินสินเชื่อเผื่อไว้เยอะ ๆ จะดีไหม?

ผู้ประกอบการมักจะขอวงเงินเยอะไว้ก่อน เพราะกลัวว่าหากมีความจำเป็นต้องใช้เงินทุนมากกว่าที่คาดไว้แล้วจะไม่พอ ดังนั้น จึงขอเผื่อไว้เพื่อความอุ่นใจ แน่นอนว่าข้อดีของการขอวงเงินไว้สูงคือ ยังมีส่วนที่เหลือไว้ใช้เมื่อยามจำเป็น แต่ข้อเสียก็มีเช่นกันคือ การขอวงเงินสูงอาจทำให้ต้องใช้หลักประกันมากเกินความจำเป็น ขณะเดียวกันก็ต้องเสียค่าธรรมเนียมการจัดวงเงินที่สูงขึ้นด้วย

 

  1. เวลาแบงก์จะให้กู้ เขาพิจารณาจากอะไร?

เวลาให้ใครยืมเงิน คนคนนั้นย่อมต้องการจะได้เงินคืนและอยากรู้ว่าเขาเอาเงินไปทำอะไร เช่นเดียวกับธนาคารเองก็ต้องการทราบเรื่องเหล่านี้ ดังนั้น ผู้ประกอบการต้องบอกกับธนาคารได้ว่า เงินที่นำไปลงทุนนั้นจะก่อให้เกิดรายได้ หรือมีความมั่นคงในการสร้างรายได้มากน้อยแค่ไหน โดยผู้ประกอบการควรเตรียมเรื่องเหล่านี้ไว้ด้วย

  • ต้องแสดงแผนธุรกิจตรงนี้ให้เห็นชัดเจน
  • ต้องมีแผนสำรองเผื่อไว้ ในกรณีที่แผนแรกอาจจะไม่สำเร็จตามที่คาด เพื่อสร้างความมั่นใจให้กับธนาคารเพิ่มขึ้น 
  • หลักทรัพย์ค้ำประกัน ก็เป็นอีกหนึ่งในแผนสำรองที่สามารถสร้างความมั่นใจกับธนาคารได้

 

  1. แผนธุรกิจแบบไหนที่แบงก์อยากเห็น?

หากไม่นับเรื่องของเอกสารทางการเงินต่าง ๆ ที่ต้องใช้ในการขอสินเชื่อตามหลักทั่วไปแล้ว แผนธุรกิจถือเป็นสิ่งแรกที่ผู้ประกอบการมักจะโดนขอจากธนาคาร โดยธนาคารจะมองธุรกิจออกเป็น 2 ช่วง คือ 

  1. จากตอนนี้ย้อนไปในอดีต เป็นการมองในเรื่องของการดำเนินธุรกิจที่ผ่านมา เพื่อดูว่าผู้ประกอบการมีประวัติในการทำธุรกิจอย่างไร ส่วนนี้สามารถดูได้จากเอกสารทางการเงินต่าง ๆ เช่น งบการเงิน Statement บิลเงินสด ใบกำกับภาษี เป็นต้น 

 

  1. จากตอนนี้มองไปข้างหน้า เพื่อดูแผนการในอนาคตของธุรกิจ ถือเป็นจุดสำคัญที่ต้องมีในแผนธุรกิจ เพราะจะเป็นตัวบอกว่าจะสร้างรายได้เพื่อมาจ่ายให้ธนาคารได้อย่างไร แม้แผนธุรกิจจะเป็นเรื่องของการคาดการณ์ไปข้างหน้า เช่น บอกว่าอีก 3 ปี ธุรกิจจะโต 120% ก็ต้องบอกได้อย่างชัดเจนว่าจะทำให้เป็นไปได้อย่างไร การคาดการณ์ต้องสอดรับกับเหตุผล ถ้าแผนธุรกิจอยู่บนการคาดคะเนแบบที่ไม่ได้มีเหตุผลอะไรมารองรับ จะเป็นไปได้ยากที่ธนาคารจะอนุมัติสินเชื่อได้

 

  1. มีหลักประกันเยอะ ทำไมแบงก์ไม่ให้กู้?

ในมุมมองของธนาคารสิ่งที่คาดหวังคือ การให้ลูกค้าสามารถสร้างรายได้เพื่อกลับมาชำระหนี้ได้ ธนาคารไม่ได้คาดหวังอยากจะได้หลักประกันของลูกค้า ฉะนั้น ถึงผู้ประกอบการจะมีหลักประกันเยอะ แต่หากแผนธุรกิจขาดความชัดเจนโอกาสที่จะไม่ได้รับสินเชื่อก็มี ดังนั้น แผนธุรกิจจึงมีความสำคัญมาก

 

  1. หลัง COVID-19 แบงก์พิจารณาอนุมัติสินเชื่อยากขึ้นไหม?

แน่นอนว่าหลัง COVID-19 มุมมองการพิจารณาสินเชื่อจะมีรายละเอียดมากขึ้น เพราะการคาดการณ์อนาคตเวลานี้ทำได้ยากมาก ธุรกิจอีก 2-3 ปี จะเป็นอย่างไร อันนี้คือความยากที่ธนาคารและผู้ประกอบการต้องทำงานร่วมกัน ต้องวาดภาพให้ธนาคารเห็นได้ว่าช่วงหลัง COVID-19 ผู้ประกอบการจะเดินไปแบบไหน ถ้าเดินแบบเดิมจะมั่นใจได้อย่างไรว่าจะยังโอเคอยู่ หรือถ้าจะเดินแบบใหม่จะไปอย่างไร การเดินต่อไปบนความไม่แน่นอนคือ สิ่งที่ผู้ประกอบการต้องเตรียมตัวเพิ่มเพื่อที่จะมาคุยกับธนาคาร

 

  1. ธุรกิจใหม่ หรือโปรเจกต์ใหม่ที่เกิดหลัง COVID-19 มีโอกาสเข้าถึงสินเชื่อไหม?

- กลุ่มที่เป็นเจ้าของธุรกิจอยู่แล้ว หากพยายามจะเริ่มต้นธุรกิจใหม่ ๆ โอกาสอาจมีมากหน่อย เพราะว่ามีพื้นฐาน มีหลักทรัพย์ มีความเป็นผู้ประกอบการในระดับหนึ่ง ไม่ได้ถือว่าเป็นมือใหม่

- กลุ่มที่ไม่เคยทำธุรกิจเลย อาจเป็นพนักงานที่ได้รับผลกระทบจากช่วง COVID-19 แล้วผันตัวเองมาเป็นเจ้าของธุรกิจ การขอสินเชื่อก็อาจจะไม่ง่าย ดังนั้น ผู้ประกอบการควรมีหลักทรัพย์และทุนของตัวเองในบางส่วน อย่างน้อยต้องมี 20-30% เป็นทุนของตัวเอง ถ้าจะขอกู้ 100% ยากแน่นอน

 

  1. ปัญหาอะไรที่เป็นตัวฉุดความน่าเชื่อถือของเอสเอ็มอี?

ปัญหาหลักๆ ส่วนใหญ่มี 2 เรื่องคือ 

  1. ขาดการวางแผนบริหารจัดการทางการเงิน ผู้ประกอบการให้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการอยากขายของ จนลืมแบ่งเวลามาดูแลเรื่องการเงิน ทำให้เกิดปัญหาต่าง ๆ ตามมา
  2. ขาดวินัยทางการเงิน บางคนมีหลายธุรกิจก็จะหยิบยืมมาจากธุรกิจหนึ่งเพื่อเอาไปใช้อีกธุรกิจหนึ่ง หรือแม้แต่การใช้เงินผิดวัตถุประสงค์ ก็จะทำให้มีปัญหาเช่นเดียวกัน

 

  1. หากเคยมีประวัติเป็นหนี้มีปัญหา หรือ NPL ทำอย่างไรถึงจะสามารถขอสินเชื่อได้?

ทุกธุรกิจมีทั้งขาขึ้นและขาลง หากผู้ประกอบการประสบปัญหาทางการเงิน สิ่งที่ดีที่สุด คือ คุยกับธนาคาร หากไม่สามารถจ่ายหนี้ได้ การเข้าไปคุยกับธนาคารเพื่อแสดงเจตนาที่อยากจะแก้ไขปัญหานี้ร่วมกันสำหรับธนาคารถือผู้ประกอบการแบบนี้เป็น NPL ด้วยสถานะทางการเงิน แต่ในแง่ของความตั้งใจที่จะแก้ไขปัญหา ถือว่าโอเคในสายตาธนาคาร 

แต่กับอีกแบบซึ่งธนาคารไม่ค่อยอยากให้ลูกค้าเป็น คือหลีกเลี่ยงที่จะเจรจา หรือไม่พยายามแก้ไขปัญหา การที่ผู้ประกอบการแสดงออกแบบนี้ จะเป็นเรื่องยากในอนาคตที่จะต้องคุยกับธนาคาร ดังนั้น จึงแนะนำว่า เมื่อธุรกิจประสบปัญหาทางการเงิน การหันหน้าเจรจากับธนาคารคือ ทางออกที่ดีที่สุด

 

 

 


อ้างอิง :

https://kasikornbank.com/th/business/sme/KSMEKnowledge/k-sme-inspired/Inspired/Inspired-Dec-2020.aspx

บทความแนะนำ